Polanica - Zdrój
Polanica-Zdrój (niem. nazwa urzędowa Altheide-Bad, zwyczajowa Bad Altheide, czes. Starý Bor) – miasto uzdrowiskowe i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim.
Położona jest w dolinie Bystrzycy Dusznickiej u podnóża masywu Piekielnej Góry (południowo-wschodni kraniec Gór Stołowych), a południowa część miasta (dzielnica Sokołówka) na zboczach Gór Bystrzyckich w pobliżu Kamiennej Góry.
W latach 1945–54 siedziba wiejskiej gminy Polanica Zdrój. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego. Układ urbanistyczny Polanicy-Zdroju zachował w sobie do dnia dzisiejszego pozostałości wsi wielodrożnicowej, który został zniekształcony poprzez późniejsze regulacje i parcelacje.
Zachowało się sporo obiektów, charakterystycznych dla tzw. stylu kurortowego z początku XX w., jednak w latach 70. XX w. wybudowano duże osiedle mieszkaniowe pomiędzy centrum miasta a stacją kolejową.
Powstało także wiele pensjonatów i domów jednorodzinnych, które zagęściły nadmiernie zabudowę w strefie uzdrowiskowej.
Miejsca warte zobaczenia: * Kościół Wniebowzięcia NMP – wybudowany w 1910 r. w stylu neobarokowym. Stoi obok dawnego dworu jezuickiego.
Powstał na miejscu dawnej drewnianej kaplicy z XVII w. Jest świątynią jednonawową, z jedną wieżą i bogato dekorowanymi elewacjami. * Dawny dwór jezuitów – wzniesiony w latach 1706-1707, wielokrotnie przebudowywany, obecnie siedziba zakładu wychowawczego ss. józefitek *
Dworzec kolejowy – murowany z 1890 r. * Zespół uzdrowiskowy: o Sanatorium Wielka Pieniawa – dawny dom zdrojowy, powstały w 1906 r. jako luksusowy obiekt o 130 pokojach, o bryle charakterystycznej dla obiektów kurortowych z początku XX w. o Pijalnia Wód Mineralnych – z 1911 r., w stylu secesyjno-klasycystycznym z halą spacerową o Stary Dom Zdrojowy– zbudowany w 1892 r. o Teatr Zdrojowy – z 1925 r., połączony z budynkiem pijalni, sala mieści 700 osób. o Szpital Kardiologiczny – z początku XX w., przy ul. Zdrojowej. o Szpital Gastrologiczny – z lat 1914-1920, przy ul. Konopnickiej. o Sanatorium Dziecięce Leśny Domek – z 1910 r., przy ul. Piastowskiej.
Pomniki: * pomnik Mickiewicza – odsłonięty w latach 60. XX w. * obelisk powrotu do Macierzy – upamiętnia przyłączenie Polanicy-Zdroju i Dolnego Śląska do państwa polskiego w 1945 r., znajduje się przy ul. Warszawskiej koło komisariatu policji. * kamienny krzyż z figurą Chrystusa – stoi w centrum miasta przy Bystrzycy Dusznickiej, neobarokowy z początku XIX w. * rzeźba niedźwiedzia i głaz – znajdują się w Parku Leśnym, pierwsza upamiętnia hipotetyczną granicę lądolodu w okresie zlodowacenia, drugi przewodników sudeckich i ratowników GOPR, którzy zginęli w latach 1948-1978.
Źródło: wikipedia.org